Vùng đất võ trời văn – Quy nhơn, Bình định không chỉ thu hút khách du lịch bởi những thắng cảnh thiên nhiên tươi đẹp, mà đến đây du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc chăm độc đáo mang giá trị nghệ thuật cao.
NHỮNG CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC CHĂM ĐỘC ĐÁO KHÔNG THỂ BỎ QUA KHI DU LỊCH QUY NHƠN
Quần thể tháp chăm là di tích văn hóa còn sót lại của vương triều Chăm Pa cổ. Nếu có dịp du lịch Quy Nhơn và ghé thăm thăm hệ thống tháp chăm ở đây, chắc hẳn du khách sẽ phải ngạc nhiên về đường lối kiến trúc xưa vô cùng độc đáo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật điêu khắc và nét đẹp văn hóa cổ xưa.
Hiện tại ở Quy Nhơn, Bình Định có đến khoảng 8 cụm với 14 tháp chăm nổi tiếng, bao gồm Bánh Ít, Dương Long, tháp Đôi, Phú Lốc, Cánh Tiên, Thủ Thiện, Bình Lâm và Hòn Chuông thuộc địa giới ba huyện: Tuy Phước, An Nhơn, Tây Sơn và TP. Quy Nhơn. Quần thể tháp chăm được người Chăm xây dựng cách đây khoảng 1000 năm, niên đại của các tháp này được xác định từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 13. Mỗi tháp có lối kiến trúc và trang trí khác nhau.
Tháp cánh tiên
Nằm tại xã Nhơn Hậu, huyện An Nhơn, cách trung tâm TP. Quy Nhơn khoảng 27 km. Tháp có chiều cao khoảng 20m với phần đế được xây cao trên một bình diện gần vuông. Một nửa tháp được xây dựng bằng gạch chăm và nửa còn lại được xây bằng sa thạch. Ngoài những họa tiết đặc trưng của kiến trúc Chăm, tháp còn gây ấn tượng với những hoạ tiết hình đuôi phượng và hình thủy quái Makara tại bốn góc của tầng tháp.
Tháp Cánh Tiên – Công trình kiến trúc Chăm Pa độc đáo
Tháp Dương Long
Thuộc xã Bình Hòa, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, tháp Dương Long nằm trong top những tháp Chăm có quy mô lớn tại Việt Nam. Mỗi ngọn tháp được chạm khắc và được ốp những phiến đá cầu kỳ, đặc sắc. Điểm độc đáo là những đỉnh tháp ở đây có hình dạng giống như những bông sen vĩ đại với nhiều lớp cánh hoa hơi hướng lên trên.
Tháp Dương Long - Cụm tháp bằng gạch cao nhất Đông Nam Á
Tháp Bánh Ít
Quần thể di tích này gồm 4 tháp lớn nhỏ khác nhau, tháp nằm tại thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, T. Bình Định. Thân tháp có những rãnh dọc được xoi lõm, tạo thành những cột ốp có dáng cao vút, thanh thoát nhẹ nhàng, ở diềm mái vòm là một băng phù điêu hình khỉ thần HaNuMan đang múa. Ngoài ra, ở tầng mái tháp còn trang trí những họa tiết độc đáo.
Tháp Bánh Ít tại huyện Tuy Phước, Bình Định
Tháp Bình Lâm
Khác với những ngọn tháp chăm khác ở Quy Nhơn, Bình Định. Tháp Bình Lâm được xây dựng trên nền đất khá bằng phẳng thuộc thôn Bình Lâm, xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước, Bình Định. Điểm thu hút của tháp là phần mái vòm được chạm khắc nhiều hoa văn xoắn độc đáo. Những họa tiết này đều được tạo trực tiếp lên gạch với hình dáng tỷ lệ cân đối, có thể nói rằng tháp Bình Lâm là di tích mang phong cách kiến trúc chuyển tiếp từ thế kỷ X sang phong cách đầu thế kỷ XI.
Tháp Đôi
Tọa lạc trên đường Trần Hưng Đạo thuộc phường Đống Đa, thành phố Quy Nhơn, tháp đôi là một công trình kiến trúc độc đáo ghi đậm dấu ấn Chăm Pa. Tháp có cấu trúc khá độc đáo, gồm hai tháp, tháp lớn cao khoảng 20 m, tháp nhỏ cao 18 m, cửa chính của hai tháp đều quay về phía Nam. Phần chân tháp được tạo vòng đai bằng các khối đá lớn đỡ toàn bộ ngôi tháp, xen giữa là những hình voi, sư tử và hình người múa. Các góc tháp được trang trí bằng nhiều tượng chim thần Garuda rất tinh xảo, tỉ mỉ. Mái tháp có cấu tạo nhiều tầng, nhỏ dần về phía trên, bên trong tháp lớn thờ linh vật linga và yoni với biểu tượng cối và chày giã gạo.
Kết cấu Tháp đôi được xây bằng gạch nung với kỹ thuật đặc biệt
Quần thể tháp Chăm là những di tích kiến trúc văn hóa Chăm mang màu sắc tôn giáo đặc sắc. Nếu có dịp du lịch Quy Nhơn đừng quên ghé thăm và chiêm ngưỡng vẻ đẹp kì vĩ và huyền ảo của những tòa tháp cổ được xây dựng từ trí tuệ và bàn tay tài hoa của những nghệ nhân xưa, ngậm ngùi trước phế tích còn lại của một vương triều đã mất, lắng lòng mình trước sự khắc nghiệt của thời gian và dâu bể tang thương chắc chắn sẽ đem lại cho bạn những cảm nhận khó quên.